Unia Europejska szykuje duże zmiany w prawach pasażerów lotniczych. To odpowiedź na wieloletnie postulaty dotyczące bardziej przejrzystych i dostosowanych do obecnych realiów zasad odpowiedzialności linii lotniczych.

Uwaga: Opisane poniżej zmiany to na razie jedynie propozycja nowelizacji – nie są jeszcze obowiązującym prawem. To wstępny kompromis, który musi przejść dalsze etapy legislacyjne w UE, co może średnio potrwać nawet do 2 lat.

Propozycja projektu reformy prawa lotniczego

5 czerwca 2025 r. ministrowie transportu państw członkowskich UE osiągnęli porozumienie w sprawie propozycji nowelizacji rozporządzenia (WE) nr 261/2004, które reguluje prawa pasażerów w przypadku opóźnionych i odwołanych lotów, a także odmowy wejścia na pokład.

Celem jest wprowadzenie ponad 30 nowych przepisów, które mają lepiej chronić pasażerów - od momentu zakupu biletu, przez całą podróż, aż po uzyskanie odszkodowania za lot.

“Istotne jest zaznaczenie, że wbrew tonowi medialnych doniesień w przedmiocie nowelizacji rozporządzenia (WE) nr 261/2004, proponowane zmiany nie zostały jeszcze uchwalone. Parlament Europejski ma szansę zablokować wprowadzenie nowych przepisów. A z perspektywy konsumenta to dość istotna wiadomość, bo proponowane zmiany w dużej mierze są niekorzystne dla pasażerów lotniczych.” - mówi David Janoszka, prawnik i ekspert lotniczy z AirCashBack.

Najważniejsze zmiany w zakresie odszkodowań za lot

Nowa propozycja obejmuje zwiększenie czasu opóźnienia uprawniającego do uzyskania odszkodowania z 3 do 4 godzin na krótszych trasach (do 3,5 tys. km oraz loty w UE). W przypadku dłuższych połączeń czas opóźnienia wzrósłby do 6 godzin.

W praktyce oznacza to, że wiele opóźnień, które dziś skutkują wypłatą odszkodowania, po zmianach nie będzie już objętych ochroną.

Założenia przewidują tylko dwa poziomy wartości odszkodowań, zamiast obecnie obowiązujących trzech progów:

• 300 euro za loty do 3,5 tys. km (w tym wszystkie połączenia w UE),
• 500 euro za loty powyżej 3,5 tys. km.

Oznacza to, że dla pasażerów podróżujących na krótszych trasach kwota odszkodowania zwiększy się z 250 do 300 euro. Jednak osoby latające na dalsze dystanse stracą - wysokość odszkodowania zmniejszy się bowiem z 600 do 500 euro.

Prawo do odszkodowania za odwołany lot

Pasażerowie, którzy zostaną poinformowani o odwołaniu lotu na mniej niż 14 dni przed planowanym wylotem, będą mieli wyraźne prawo do odszkodowania. Oznacza to, że przewoźnicy nie będą mogli już tak łatwo uniknąć odpowiedzialności, jeśli powiadomienie o anulowaniu rejsu nastąpi w ostatniej chwili.

Co więcej, linie lotnicze zostaną zobowiązane do udostępnienia pasażerom gotowych, wstępnie wypełnionych formularzy roszczeń, co ułatwi i przyspieszy proces ubiegania się o rekompensatę.

Propozycja zmian w Rozporządzeniu – uproszczenie czy ograniczenie praw pasażerów?

Jak dodaje David Janoszka z AirCashBack, głównym założeniem wprowadzenia zmian przez Radę UE jest uproszczenie procedury ubiegania się o odszkodowanie. Obecnie roszczenie o odszkodowanie na podstawie rozporządzenia (WE) nr 261/2004 przedawnia się w Polsce wyjątkowo szybko na tle pozostałych państw Unii Europejskiej, albowiem w terminie 1 roku od dnia wykonania bądź planowanego wykonania lotu. W innych państwach termin przedawnienia różni się i wynosi zazwyczaj od 2 do 10 lat. Rada UE określiła jednolity termin przedawnienia, ustalając go na 6 miesięcy od daty lotu. Proponowane zmiany w żadnym stopniu nie ograniczą konieczności kierowania spraw na drogę sądową, a jedynie ograniczą prawa pasażerów do odszkodowania z tytułu zaburzenia lotu.

Reakcje i nastroje w branży

Mimo ustępstw przewoźnicy nadal nie są w pełni zadowoleni. Organizacja Airlines for Europe postulowała nawet dalsze wydłużenie czasu opóźnień uprawniających do odszkodowań (do 5 godzin na krótkich i 9 godzin na długich trasach), jednak Rada UE wybrała mniej radykalne rozwiązanie.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Choć Rada UE wypracowała kompromis, nie oznacza to jeszcze wejścia nowych przepisów w życie. Propozycja trafi teraz do Parlamentu Europejskiego, który może ją zatwierdzić bez zmian, zmienić lub całkowicie odrzucić. Ostateczny kształt reformy wciąż pozostaje kwestią otwartą i podlega negocjacjom.

ARTYKUŁ SPONSOROWANY - AirCashBack
Fot.: Oleh Yatskiv / Shutterstock