Po kilku latach nieobecności Wielka Brytania ponownie odgrywa kluczową rolę w europejskim programie badawczym Horizon Europe. Brytyjscy naukowcy szybko nadrabiają straty po brexitowej przerwie, zdobywając setki milionów euro w grantach i realizując przełomowe projekty naukowe. Najnowsze dane pokazują, że w wielu dziedzinach wyprzedzają oni konkurencję z innych krajów.
Jak informuje The Guardian, Wielka Brytania odzyskuje swoją pozycję w wartym 80 miliardów euro programie badawczym Horizon Europe zaledwie 18 miesięcy po ponownym przystąpieniu do niego jako członek stowarzyszony. Powrót stał się możliwy po rozwiązaniu sporów związanych z handlem w Irlandii Północnej, które w czasach rządu Borisa Johnsona doprowadziły do trzyletniej blokady udziału.
Chociaż brytyjscy naukowcy przystąpili do programu dopiero w czwartej z siedmiu zaplanowanych lat obecnej edycji (2020–2027), ich wyniki są imponujące. W samym 2024 roku udało im się zdobyć 735 milionów euro (około 635 milionów funtów) w formie grantów, co daje im piąte miejsce wśród 43 krajów uczestniczących.
W programie biorą udział wszystkie państwa Unii Europejskiej oraz 16 krajów stowarzyszonych, w tym m.in. Nowa Zelandia, Kanada i Norwegia. Na pierwszym miejscu w 2024 roku uplasowały się Niemcy z 1.4 miliarda euro zdobytych środków, a Hiszpania znalazła się na trzecim miejscu z 900 milionami euro.
Naukowcy z Wielkiej Brytanii przyznają, że sam powrót do współpracy z partnerami z Europy był dla nich ogromną satysfakcją. Wiedzą jednak, że aby ponownie znaleźć się w ścisłej czołówce, potrzeba czasu – zwłaszcza na odbudowanie międzynarodowych konsorcjów, które ubiegają się o największe fundusze.
Tam, gdzie o granty starają się indywidualni badacze, Wielka Brytania radzi sobie jednak znakomicie. Pod względem wysokości takich środków zajmuje drugie miejsce wśród wszystkich uczestników programu – tuż za Niemcami – zdobywając 242 miliony euro (około 209 milionów funtów).
Szczególnie imponujący jest wynik w ramach Marie Skłodowska-Curie Actions – prestiżowego programu wspierającego badania doktoranckie i podoktoranckie. W tej kategorii Wielka Brytania jest najbardziej skutecznym krajem w całym gronie uczestników.
Eksperci zwracają uwagę, że trzyletnia przerwa w udziale w Horizon Europe negatywnie wpłynęła na wizerunek brytyjskiej nauki na arenie międzynarodowej. Utrudniła także rekrutację utalentowanych naukowców z krajów UE do pracy na brytyjskich uczelniach i w instytutach badawczych.
Najwięcej środków w ramach programu trafiło do uniwersytetów w Oksfordzie i Cambridge, które zdobyły po ponad 65 milionów euro. Kolejne miejsca zajęły University College London oraz Imperial College London, które również uzyskały znaczące wsparcie finansowe.
Wśród projektów finansowanych z programu znalazły się m.in. prace nad opracowaniem cewników mózgowych inspirowanych budową żądła os, badania nad paliwem lotniczym produkowanym z drożdży i gazów cieplarnianych, a także rozwiązania w zakresie recyklingu tekstyliów, ochrony przyrody i robotyzacji rolnictwa.
POLEMI.co.uk
Fot.: Alexandros Michailidis / Shutterstock
