Plany modernizacji jednej z najbardziej niebezpiecznych tras w Irlandii Północnej budzą skrajne emocje. Zwolennicy inwestycji powołują się na tragiczne statystyki wypadków, przeciwnicy ostrzegają przed dewastacją środowiska i utratą ziemi rodzinnych gospodarstw. Spór o A5 trwa już niemal dwie dekady – teraz decyzja w tej sprawie ma zapaść na sali sądowej.
BBC podaje, że od 2006 roku na trasie A5 zginęło ponad 50 osób, co czyni ją jedną z najbardziej niebezpiecznych dróg w regionie. Mimo częściowych modernizacji, nadal pozostaje ona w przeważającej części jednojezdniowa, a ruch samochodowy stale rośnie. Dla wielu mieszkańców okolicznych miejscowości, jak Omagh czy Strabane, nowa, bezpieczniejsza droga to kwestia życia i śmierci.
Planowana przebudowa trasy A5 na dwupasmową drogę szybkiego ruchu ma kosztować 1.2 miliarda funtów i objąć ponad 90 km trasy. Inwestycja ma usprawnić połączenie pomiędzy Londonderry a Aughnacloy i zapewnić lepszy dostęp do granicy z Republiką Irlandii. Projekt zyskał wsparcie rządu w Stormont, ale nie wszystkim się to podoba.
Dla wielu właścicieli ziemskich inwestycja oznacza przymusową utratę gruntów – nawet 300 gospodarstw może zostać częściowo wywłaszczonych. Rolnicy zrzeszeni w grupie Alternative A5 Alliance (AA5A) przekonują, że nowa droga nie tylko zniszczy krajobraz, ale też zagrozi ich utrzymaniu i rodzinnej tradycji sięgającej pokoleń.
Kolejny punkt zapalny to kwestie środowiskowe. Krytycy twierdzą, że inwestycja stoi w sprzeczności z celem osiągnięcia neutralności węglowej do 2050 roku, zapisanym w Climate Change (Northern Ireland) Act. Nowa droga mogłaby też przebiegać w pobliżu terenów zalewowych, co budzi obawy o przyszłe ryzyko powodzi.
Po drugiej stronie sporu są rodziny ofiar wypadków, które od lat apelują o podjęcie konkretnych działań. Ich zdaniem każda kolejna zwłoka naraża życie kierowców i pasażerów. Przypominają też, że większość śmiertelnych zdarzeń wynika z błędów kierowców na zbyt wąskiej i źle oznakowanej trasie.
Ostateczna decyzja o losach inwestycji może zapaść już wkrótce. Sprawa trafiła do sądu, który ma ocenić, czy plan budowy nowej drogi został przygotowany zgodnie z obowiązującym prawem i uwzględnia wszystkie zagrożenia klimatyczne. Dla każdej ze stron to moment kluczowy, który może rozstrzygnąć przyszłość całego regionu.
POLEMI.co.uk
Fot.: Andrew Chisholm / Shutterstock
