Śmigus-dyngus, czyli lany poniedziałek |
Utworzony: czwartek, 27 marca 2014 13:59 (Poprawiony: piątek, 17 kwietnia 2020 15:40) |
Poniedziałek wielkanocny w Polsce wyróżnia się charakterystycznym zwyczajem zwanym śmigus-dyngus.
r e k l a m a
Zobacz także: Najbardziej znanym zwyczajem związanym z tym dniem jest śmigus-dyngus. W polskiej tradycji tego dnia polewa się dla żartów wodą inne osoby. Nawiązuje to do dawnych praktyk pogańskich, łączących się z symbolicznym budzeniem się przyrody do życia i co roku odnawialnej zdolności ziemi do rodzenia. Do dziś zwyczaj kropienia wodą święconą pól w poniedziałkowy ranek przez gospodarzy jest spotykany we wsiach na południu Polski. Geneza ludowych zwyczajów obchodzonych w poniedziałek wielkanocny jest związana z praktykami Słowian, którzy czcili radość po odejściu zimy i przebudzeniu się wiosny. Śmigus i dyngus przez długi czas były odrębnymi obyczajami. Śmigus głównie polegał na symbolicznym biciu witkami wierzby lub palmami po nogach i oblewaniu się zimną wodą, co symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu i chorób, a w późniejszym czasie także i z grzechu. Na śmigus nałożył się zwyczaj dyngusowania (dyngowanie), dający możliwość wykupienia się pisankami od podwójnego lania. Po słowiańsku zwyczaj nazywał się włóczebny i polegał również na odwiedzaniu innych osób. Dyngus wywodził się od wiosennego zwyczaju składania wzajemnych wizyt u znajomych i rodziny połączonych ze zwyczajowym poczęstunkiem, a także i podarunkiem, zaopatrzeniem w żywność na drogę. Był obchodzony w taki sam sposób jak zwyczaj wołoczebny. Słowianie uważali, że oblewanie się wodą miało sprzyjać płodności, dlatego oblewaniu podlegały przede wszystkim panny na wydaniu. Czynność oblewania była dla nich zdecydowanie ważniejsza, bowiem ta panna, której nie oblano bądź nie wychłostano, czuła się obrażona i zaniepokojona, gdyż oznaczało to brak zainteresowania ze strony miejscowych kawalerów i perspektywę staropanieństwa. Z kolei chłopiec który oblał lub wychłostał więcej dam mógł czuć większe szczęście i powodzenie w roku. Niegdyś dziewczęta miały prawo do rewanżu dopiero następnego dnia, we wtorek wielkanocny Pierwszy raz o słowiańskim zwyczaju wspomina w XIV wieku czeski Kaznodzieja Konrad Waldhauser. Natomiast pierwsze wzmianki o zwyczajach śmigusowo-dyngusowych w Polsce pochodzą z XV wieku, z ustaw synodu diecezji poznańskiej z 1420 roku pt. „Dingus prohibetur”. Dziś śmigus-dyngus jest zabawą o charakterze ludowym. W odróżnieniu od pierwotnych tradycji, wodą oblewani są wszyscy bez wyjątków. Zwyczaj jest praktykowany w taki sposób że polewa się dla żartów wodą inne osoby, nawet nieznajome. Jest popularny szczególnie wśród dzieci i młodzieży. Współcześnie dla dzieci zostały upowszechnione specjalne gadżety służące do oblewania wodą. POLEMI.co.uk | Wikipedia Fot.: Alis Leonte / Shutterstock © Wszystkie prawa zastrzeżone. Całość jak i żadna część utworów na POLEMI.co.uk, nie może być rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i sposób bez zgody Redakcji POLEMI. Informacje zawarte na stronie mają jedynie charakter ogólny i poglądowy. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji należy skontaktować się ze specjalistą w danej dziedzinie.
Dołącz do POLEMI na facebooku i BĄDŹ NA BIEŻĄCO! |
Polskie meble - SPLENDO FURNITURE Firma SPLENDO FURNITURE zajmuje się sprzedażna polskich mebli na... | Paczki do Polski - AngliaPolska.pl ✔️ Paczki z Anglii, Szkocji, Walii do Polski £23.99 za 24.5kg -... |