Edynburg - stolica Szkocji oraz miasto kultury i festiwali |
Utworzony: czwartek, 27 maja 2010 17:50 (Poprawiony: środa, 28 lutego 2024 19:48) | ||||||||||||||
Edynburg jest od 1437 roku stolicą Szkocji oraz siedzibą szkockiego parlamentu, którego obrady wznowiono w 1999 roku po przerwie trwającej od zjednoczenia z Anglią w roku 1707. Aktualnie miasto liczy ok 450 tys. mieszkańców.
r e k l a m a
Informacje o mieścieZobacz także: W 2001 roku Edynburg miał 448624 mieszkańców, co czyni go siódmym co do wielkości miastem w Wielkiej Brytanii. Miasto w przeszłości nazywane również "Starym Kopciuchem" (sc. Auld Reekie) słynie z licznych dorocznych imprez i festiwali, z których najsłynniejszymi są Edinburgh International Festival, Fringe (festiwale teatralne) oraz Military Tattoo (występy orkiestr wojskowych), odbywające się w sierpniu. Na centrum Edynburga składa się Stare Miasto (Old Town) i Nowe Miasto (New Town) rozdzielone ogrodami Princes Street Gardens. Stare Miasto jest najstarszą dzielnicą, budowaną od wczesnego średniowiecza wzdłuż traktu łączącego edynburski Zamek z pałacem Holyrood. Nowe Miasto powstało w XVIII w. jako dzielnica bogatych rezydencji, urzędów i banków, i charakteryzuje się regularną zabudową i szerokimi, wygodnymi ulicami. Pomiędzy obiema dzielnicami rozciąga się teren parkowy Princes Street Gardens, powstały po osuszeniu znajdującego się tam niegdyś jeziora Nor Loch. Na południe od centrum znajduje się okolica uniwersytecka, na zachód od zamku niewielka dzielnica biurowa z budynkami banków i instytucji finansowych. W odleglejszych od centrum dzielnicach Edynburga przeważa zabudowa mieszkalna. Old Town jest sercem średniowiecznego Edynburga, posiada większą część jego historycznych zabytków, w tym Zamek, Pałac Holyrood oraz Katedrę St Giles. Znajduje się tu również dom Johna Knoxa, który wprowadził protestantyzm w Szkocji oraz pomnik Waltera Scotta – sławnego pisarza i poety szkockiego. Royal Mile jest główną ulicą starówki, która łączy ze sobą dwie królewskie rezydencje Edynburga: Edinburgh Castle i Pałac Holyrood. Zawiera w sobie trzy najważniejsze ciągi ulic – Castlehill, Lawnmarket i High Street. "Królewska Mila" jest najchętniej odwiedzanym przez turystów miejscem Edynburga. Na południu starówki ważnym punktem są także Cowgate i Grassmarket. Okolica ta jest pełna pubów, lokali rozrywkowych i antykwariatów. Nowe miasto zbudowane zostało w XVIII wieku aby poprawić fatalne warunki życia w Starym mieście, które w owych czasach pozbawione było kanalizacji a wąskie i kręte uliczki przyczyniały się do wybuchów licznych pożarów. Powstawały tu szerokie i przestronne ulice, budowane w stylu gregoriańskim, w których znajdowały się liczne budynki rządowe i ekskluzywne mieszczańskie apartamenty. Szachownica równoległych do siebie ulic, jak i same budynki, biura i banki są przykładem doskonałej, wręcz klasycznej i eleganckiej prostoty. W centrum New Town znajduje się ulica George Street z wieloma szykownymi sklepami i restauracjami podnoszącymi prestiż okolicy. Biegnie ona równolegle pomiędzy Queen Street a Princes Street, szerokiej i eleganckiej ulicy z dużymi budynkami na obydwu końcach. Na zachodnim jej krańcu znajduje się Charlotte Square zaprojektowany w 1791 roku przez Roberta Adamsa, a także Kościół St George´s. St Andrews Square z Melville Monument i Royal Bank of Scotland leżą na przeciwległym końcu George Street. Princes Street ze względu na doskonały widok na zamek i bliskość parku stała się najbardziej popularną ulicą w Edynburgu. Najbardziej imponującym budynkiem jest Register House na północno-wschodnim jej końcu. Znajduje się tu także Waverley Market, tuż obok dworca kolejowego Waverley. Według konsula generalnego Rzeczypospolitej Polskiej Aleksandra Dietkowa, liczba Polaków zarejestrowanych w Edynburgu wynosi około 20 000. Jednak biorąc pod uwagę iż nie wszyscy Polacy rejestrują się w urzędach, prawdziwa liczba może być nawet dwa razy większa. Dzielnicą o największym zagęszczeniu Polonii (szczególnie przybyłej do Szkocji po wstąpieniu Polski do UE w 2004 r.) jest Leith. Od końca 2008 r. Polaków w Edynburgu ubywa, a pozostający często wybierają inne niż Leith miejsce zamieszkania. Wciąż jednak działa wiele polskich sklepów oraz biura udzielające pomocy prawnej. Edynburska Polonia coraz bardziej wtapia się w wielonarodowe miasto stając się ważnym elementem lokalnej społeczności. HistoriaPierwsze ślady ludzkiego osadnictwa w okolicach Edynburga datuje się na epokę brązu i żelaza. Miasto bierze swoje początki od twierdzy obronnej założonej na wzgórzu zamkowym przez Edwina, króla Nortumbrii. Wokół twierdzy zaczęła powstawać osada, a gdy jej mieszkańcom przydzielono ziemie na tereny uprawne, ukształtował się pierwotny układ przestrzenny miasta. Pierwszą twierdzę nazywano w języku brytyjskim Din Eidyn, co oznacza "Twierdzę Edwina". Nazwę tę przekształcono w języku angielskim na Edwinesburch, a następnie na dzisiejszą Edinburgh.W 1. poł. IX wieku Edynburg wraz z całą Nortumbrią został podbity przez duńskich wikingów i włączony do obszaru prawa duńskiego. Po pokonaniu Duńczyków przez Edwarda Starszego w 910 r. miasto zostało przejęte przez Szkotów. W roku 1020 król Malcolm II włączył Edynburg na stałe do terytorium królestwa Szkocji. W XII wieku pod edynburskim zamkiem istniało małe miasto, a w jego pobliżu rozwijała się osada przy opactwie Holyrood. W XIII wieku obie osady stały się własnością królewską. Jednocześnie Edynburg wraz z pogranicznym rejonem Borders stał się przedmiotem sporu pomiędzy Anglią a Szkocją. Spowodowało to długotrwałe walki pomiędzy oboma królestwami w czasie których Anglicy często oblegali i zdobywali miasto. W ciągu następnych stuleci Szkoci zdobyli przewagę w potyczkach z wojskami angielskimi i w XV wieku król Szkocji Jakub IV zdecydował o przeniesieniu stolicy kraju ze Stirling do Holyrood, przez co Edynburg stał się faktycznie stolicą Szkocji. Pod rządami szkockiej monarchii miasto rozwijało się pod względem gospodarczym i kulturalnym. W roku 1603 król Szkocji Jakub VI jako pierwszy z dynastii Stuartów koronował się na króla Anglii, łącząc oba kraje unią personalną. Tego samego roku założył on Szkocki Parlament, który wkrótce utworzył swoją siedzibę na głównej ulicy Edynburga Royal Mile. W dawnym budynku pierwszego szkockiego parlamentu znajduje się obecnie Sąd Najwyższy Szkocji. W roku 1639 próba narzucenia Szkocji wyznania anglikańskiego wywołała zamieszki w Edynburgu, które rozwinęły się w bunt całego kraju, prowadzący w konsekwencji do Angielskiej Wojny Domowej. Po rozbiciu wojsk szkockich przez Olivera Cromwella Edynburg został zajęty przez Anglików. W roku 1745 wybuchło 2. Powstanie Jakobickie przeciwko rządom angielskim. Armia powstańcza zajęła Edynburg, jednak po kilku początkowych zwycięstwach została rozgromiona pod Culloden. Klęska powstania była początkiem angielskich represji wymierzonych w Szkotów. Jako znak angielskiej dominacji postanowiono zbudować nową dzielnicę, przeznaczoną głównie dla bogatych angielskich mieszczan, którą nazwano New Town. Na północ od zamku utworzono symetryczny układ szerokich i wygodnych ulic, przy których wznoszono szeregi wytwornych kamienic mieszczących apartamenty, banki i urzędy. Nazwy ulic w nowej dzielnicy miały upamiętniać angielską rodzinę królewską – centralna ulica nosi nazwę George Street od imienia króla Jerzego III, a równolegle po jej bokach biegną ulice Queen Street i Princes Street, których nazwy upamiętniają żonę Jerzego, królową Charlottę oraz ich synów. Klęska walk o niezależność nie spowodowała jednak upadku Edynburga. Inwestycje w dzielnicy New Town połączone z powstaniem nowych instytucji naukowych i kulturalnych przyciągnęły do miasta wielu uczonych i artystów. Tworzyli oni idee dające początek nowemu szkockiemu społeczeństwu. Odchodzili od przestarzałych form narodu podzielonego na rodowe klany, w jego miejsce tworząc współczesne społeczeństwo brytyjskie. Rozpoczął się czas rozkwitu miasta przypadający na okres Oświecenia, kiedy w Edynburgu mieszkali i tworzyli myśliciele i wynalazcy tacy jak Adam Smith, David Hume czy Alexander Graham Bell. Życie kulturalne przenosiło się do nowych dzielnic z przeludnionego Starego Miasta, gdzie ograniczona murami miejskimi przestrzeń nie pozwalała na wznoszenie nowych budynków. Zamiast tego dobudowywano tam kolejne piętra do istniejących domów. W rezultacie dziesięciopiętrowa kamienica nie była na edynburskiej starówce niczym dziwnym, a niektóre budynki sięgały trzynastu pięter. Stare Miasto uległo poważnemu zniszczeniu w pożarze w 1824 roku, lecz mimo to wiele z tych "wieżowców" zachowało się do dzisiejszych czasów. W XIX wieku liczba ludności Edynburga wzrosła z 90 tys. w 1801r. do 413 tys. w 1901r. Tak gwałtowny wzrost populacji miasta spowodowany był m.in. przez imigrantów z Irlandii, uciekających przed tzw. zarazą ziemniaczaną. W tamtym czasie w Edynburgu, podobnie jak w innych brytyjskich miastach, nadszedł okres uprzemysłowienia. Większość nowych fabryk i zakładów produkcyjnych powstała jednak w sąsiadującym porcie Leith, poza terenem ówczesnego Edynburga. Największym ośrodkiem przemysłu w Szkocji stało się Glasgow, Edynburg natomiast pozostał jednym z najważniejszych brytyjskich centrów nauki i kultury. KlimatTak jak większą część Szkocji, Edynburg należy do umiarkowanej strefy klimatycznej o wybitnym morskim charakterze. Zimy są stosunkowo łagodne, mimo że miasto znajduje się na tej samej szerokości geograficznej, jak Moskwa lub Labrador. Temperatury w dzień rzadko spadają poniżej zera. Latem temperatury rzadko przekraczają 23 °C. Bliskość Morza Północnego i Oceanu Atlantyckiego łagodzi duże wahania temperatur w skali roku. Położenie Edynburga pomiędzy wybrzeżem a górami decyduje o wietrznej pogodzie w mieście. Wiatry przeważnie wieją z południowego zachodu, jest to związane z kierunkiem Prądu Zatokowego, który decyduje o klimacie prawie całej Szkocji. Również duża ilość opadów w Edynburgu związana jest z tymże prądem, choć można dostrzec, iż jest ich mniej niż w bardziej wysuniętym na zachód Glasgow. Edynburg ma niższe roczne opady niż większa część Wielkiej Brytanii i ponad 100 mm mniej niż Dublin. Wiatry z wschodniego kierunku są zwykle bardziej suche i zimniejsze. Miesięczna ilość opadów jest dość podobna w całym roku.Informacje dodatkowe
Komunikacja
Noclegi i zakwaterowanie w EdynburgMożesz skorzystać z szerokiej oferty hoteli, hosteli oraz pensjonatów.Ceny za noc rozpoczynają się już od kilkunastu funtów, w zależności od rodzaju zakwaterowania. Do wyboru mamy pokoje jedno- i wieloosobowe. Część hoteli i pensjonatów oferuje także śniadanie lub pełne wyżywienie w cenie noclegu. Atrakcje turystyczne w Edynburg i okolicyMuzea i galerie
Zamki, pałace i forty
Kościoły, Katedry i Opactwa
Przyroda i natura - parki krajobrazowe
Miejsca i parki rozrywki
Inne atrakcje
Zobacz wszystkie atrakcje turystyczne w Szkocji ⇒ Lokalizacja i mapa Edynburg{mosmap address='Eynburg, uk'}Galeria zdjęć miasta EdynburgRadosław Pasek / Fot.: Anna Bąkiewicz POLEMI.co.uk © Wszystkie prawa zastrzeżone. Całość jak i żadna część utworów na POLEMI.co.uk, nie może być rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i sposób bez zgody Redakcji POLEMI.
Dołącz do POLEMI na facebooku i BĄDŹ NA BIEŻĄCO! |
PerfectBodyShape.co.uk - Suplementy diety UK (Oferta specjalna) PerfectBodyShape.co.uk to sklep interentowy w Wielkiej Brytanii,... |