czwartek, 21 listopada 2024
Portal Informacyjny w UK, Wielkiej Brytanii | Polish Community Online in the United Kingdom
| Zamek w Pszczynie - perła w koronie województwa śląskiego! |
| Utworzony: piątek, 08 lipca 2022 11:59 (Poprawiony: piątek, 08 lipca 2022 12:18) |
Zamek w Pszczynie, śląska perła, to jeden z najcenniejszych tego rodzaju obiektów w Polsce. Wraz z przylegającym parkiem stanowią doskonałe miejsce wycieczek, a także badań historycznych.
r e k l a m a
WstępZamek w Pszczynie, którego początki sięgają być może nawet XI w., to obecnie barokowa rezydencja. Jej kształt stanowi rezultat wielu przebudów, dokonywanych w kolejnych wiekach. Obiekt ten stanowi jeden z cenniejszych tego rodzaju zabytków w Polsce, do czego przyczynia się m.in. zachowanie oryginalnego wyposażenia wnętrz. Od lat powojennych w zamku znajduje się muzeum, z kilkoma interesującymi kolekcjami - m.in. militariów oraz miniatur.Opis atrakcjiPierwsze pisemne wzmianki o murowanym zamku w Pszczynie pochodzą z I połowy XV w. i są związane z osobą Heleny, córki księcia litewskiego Korybuta Dymitra, a od 1407 żony Jana II Żelaznego, księcia raciborskiego. Po ślubie w 1407 Jan przyznał swojej małżonce w dożywotnie użytkowanie obszar, w skład którego weszły Pszczyna, Mikołów, Bieruń Stary i Mysłowice. Helena w miejsce istniejącego zameczku myśliwskiego wzniosła gotycką murowaną budowlę, złożoną z dwóch równoległych do siebie budynków (dzisiejsze skrzydła wschodnie i zachodnie), połączonych murami. Wraz z dwiema wieżami od strony południowej weszła ona w skład czworobocznego założenia obronnego otoczonego wałami ziemnymi i fosą z mostem zwodzonym. Do dziś pod częścią zamku zachowały się gotyckie piwnice, a wmurowana w grube mury gotycka baszta przez późniejszych właścicieli używana była jako sekretna klatka schodowa. Dokładna data ukończenia tej budowli nie jest znana; wiadomo jednak, że musiało to nastąpić przed 1433, ponieważ w tym roku zamek zdołał odeprzeć najazd husytów.
Decyzja o organizacji muzeum została podjęta przez władze wojewódzkie 1 czerwca 1945, do zorganizowania placówki i kierowania nią został wyznaczony dr Józef Kluss (pełnił tę funkcję do 1962). Muzeum w zamku pszczyńskim zostało otwarte dla publiczności już w rok po zakończeniu wojny – 9 maja 1946. Zwiedzający mogli wtedy zapoznać się z ekspozycją sztuki zdobniczej w kilku salach I piętra, na której wystawiono przedmioty z kolekcji Hochbergów. W latach 60. i 70. przeprowadzono gruntowny remont zamku i utworzono Muzeum Wnętrz Zabytkowych – w salach zamku prezentowano wtedy wnętrza mieszkalne od czasów renesansu do XIX wieku. W 1995 rozpoczęto kolejny generalny remont, w ramach którego zdecydowano się odtworzyć oryginalny wygląd wnętrz zamkowych z czasów Hochbergów. Zrekonstruowano wtedy również apartamenty cesarskie na parterze z okresu I wojny światowej. Obecnie w zamku około 80% wyposażenia wnętrz jest oryginalne, to jest zachowało się w takim kształcie, w jakim istniało w zamku na przełomie XIX i XX wieku lub we wcześniejszych epokach. W ramach prac konserwatorskich przywrócono też pierwotne kolory i złocenia. W 1995 federacja stowarzyszeń Europa Nostra z siedzibą w Hadze, zajmująca się ochroną europejskiego dziedzictwa kulturowego i środowiska naturalnego, przyznała muzeum dyplom honorowy „za pieczołowite odtworzenie wnętrz zamku z ich wyposażeniem, oparte na wnikliwych historycznych badaniach, które przywróciły blask początku XX wieku”. 
Wnętrza zamku pszczyńskiego, których wystrój architektoniczny i wyposażenie pochodzi z ostatnich trzydziestu lat XIX wieku oraz dwóch pierwszych dekad XX stulecia, przetrwały w niemal niezmienionym stanie zawieruchę dwóch wojen światowych i czasy komunizmu. Kryształowe lustra i żyrandole, drewniane boazerie oraz parkiety, sztukaterie, marmurowe kominki, meble, porcelana, portrety przodków, pamiątki – można by wymieniać bez końca. Wizyta na wystawie „Wnętrz XIX i XX-wiecznych” jest jak podróż w czasie – w jej trakcie zobaczyć można pomieszczenia reprezentacyjne, takie jak paradna klatka schodowa, biblioteka, salon wielki oraz jadalnia, apartamenty prywatne pary książęcej czy apartamenty gościnne, w tym apartament przeznaczony na potrzeby niemieckiego cesarza. Pałac w Pszczynie chlubi się także zbrojownią, prezentującą eksponaty z różnych epok. Usytuowana jest w gotyckich piwnicach zamku. W sześciu kolejnych, sklepionych pomieszczeniach oraz przylegającym do nich korytarzu eksponowane jest europejskie i orientalne uzbrojenie z okresu od XVI po początek XX wieku. W zbrojowni prezentowana jest broń zaczepna i ochronna, przeznaczona do prowadzenia walki oraz broń myśliwska, sportowa i pojedynkowa. Do interesujących obiektów zaliczyć należy miecze katowskie, przy pomocy których karano przestępców. Na ich tępo zakończonych głowniach znajdują się łacińskie sentencje: IURIS VICTORIAE (Sprawiedliwość zwycięży) czy – jak na mieczu miasta Pszczyny z XVII wieku – RECTO FACIENDO NEMINEM TIMEAS (Postępując słusznie nie musisz się mnie obawiać). Broń drzewcowa to przede wszystkim używane przez piechotę i straże zamkowe halabardy,partyzany (XVI-XVIII w.) oraz długie lance kawalerii z XIX i XX wieku. Interesującą grupę reprezentują również kusze myśliwskie i tarczowe, niektóre zdobione inkrustacją z przedstawieniami figuralnymi. 
Najstarsza z nich, renesansowa, nosi datę wykonania: 1534.Najliczniej reprezentowana broń palna ręczna obejmuje karabiny, strzelby i pistolety z zamkami lontowymi, kołowymi, skałkowymi, kapiszonowymi i iglicowymi. Do najciekawszych należą tu niewątpliwie małokalibrowe, bogato zdobione inkrustacją, strzelby do polowania na ptactwo i drobną zwierzynę, zwane od miejsca ich produkcji cieszynkami. Pochodzą one z 2 połowy XVII wieku. Drugą, dużą grupą uzbrojenia jest broń sieczna, przede wszystkim wojskowa. Obok wczesnych, XVI i XVII wiecznych mieczy, rapierów czy szpad wystawione są pochodzące z XVIII-XX wieku pałasze, szable i tasaki będące na wyposażeniu poszczególnych armii europejskich, w tym również polskiej. Stosunkowo licznie eksponowana jest broń nowsza, z 2 połowy XIX i XX wieku. Z okresem I wojny światowej, kiedy to na zamku w Pszczynie znajdowała się niemiecka Kwatera Główna, łączy się uzbrojenie z tamtego okresu. Są to karabiny odtylcowe (jednostrzałowe i powtarzalne, interesujący miotacz min i ręczny, dwulufowy karabin maszynowy oraz ciężki karabin maszynowy Fiat wz. 1914) i szable: austriackie, pruskie, francuskie oraz rosyjskie. Do tamtych czasów nawiązują ponadto obrazy: Sztab wojenny cesarza Wilhelma II na tle zamku (mal. A.R. Benno), portret księcia pszczyńskiego Hansa Heinricha XV von Hochberg, adiutanta cesarza oraz jego małżonki, księżnej Daisy jako siostry Czerwonego Krzyża. Podczas I wojny światowej niosła ona pomoc jeńcom wojennym. W zbrojowni prezentowana jest również broń sieczna, mianowicie szable, które używane były, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, w Wojsku Polskim. Są to szable zarówno obcego pochodzenia jak i produkcji rodzimej. 
Będąc w okolicy zamku warto również zwrócić uwagę na park. Park pszczyński to zielony teren o imponującej powierzchni. Jego obecny wygląd cechuje się elementami romantycznymi - malownicze oczka wodne, mostki i altanki to elementy, które bez problemu wyłapiecie w trakcie spaceru. Wśród drzew skryta jest również zabytkowa lodownia, w której przechowywano lód dla pałacowej kuchni. W parku znajdziecie wiele innych ,,smaczków”- np. budynek Ludwikówki czy herbaciarnię. Warto też odszukać kapliczkę ,,Bądź wola Twoja”, ulokowaną w południowo-zachodniej części parku. Z tą niepozorną kapliczką związana jest ciekawa legenda o królu Henryku Walezym - pierwszym władcy elekcyjnym, który jednak wzgardził polskim tronem i zdecydował uciec z Krakowa. Według opowieści, król pocwałował z Wawelu do Pszczyny i dopiero tu odważył się zsiąść z konia. W pogoń za władcą ruszyli kasztelan Tęczyński i marszałek koronny Zebrzydowski, którzy w Pszczynie dorwali Walezego i próbowali przekonać go do powrotu na tron. Gdy Tęczyński uświadomił sobie, że króla od pomysłu nie odwiedzie, miał zrezygnowany powiedzieć ,,Bądź wola Twoja”. Po obejrzeniu zamku wiele rodzin z dziećmi udaje się do pobliskiej zagrody żubrów, położonej na skraju zamkowego parku. Mimo, że to raczej mały obiekt, dzieciom spodoba się w nim podglądanie żubrów ze specjalnej platformy - dzięki temu zwierzaki dostrzeże nawet nieduży miłośnik przyrody! Oprócz rzeczonych żubrów w zagrodzie mieszka również kilka innych gatunków, takich jak jelenie, daniele czy sarny. Dojazd, cennik, lokalizacja i godziny otwarciaMuzeum Zamkowe w Pszczynie udostępnione jest zwiedzającym od wtorku do niedzieli. W tygodniu od 10:00-16:00, a w weekendy od 10:00-17:00. Oprócz bezpośrednich busów z Krakowa i Katowic, istnieje też połączenie pociągowe z Katowic. Pociągi jeżdżą w miarę regularnie ( w godzinach szczytu nawet co pół godziny) i sprawnie dowożą do stolicy Aglomeracji Śląskiej (podróż trwa 30 min). Z Warszawy do Pszczyny można dojechać samym Pendolino (kurs do Bielska-Białej, podróż trwa 3 godz.).Film promocyjnyZapraszamy do obejrzenia filmu o zamku.MM / POLEMI.co.uk Fot.: © Wszystkie prawa zastrzeżone. Całość jak i żadna część utworów na POLEMI.co.uk, nie może być rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i sposób bez zgody Redakcji POLEMI.
Dołącz do POLEMI na facebooku i BĄDŹ NA BIEŻĄCO! |
Turystyka - wybrane artykuły
Isle of Whithorn - wyspa, południowy kraniec Szkocji Isle of Whithorn jest jedną z najbardziej wysuniętych na...
Edinburgh Zoo - ogród zoologiczny w Edynburgu Zoo w Edynburgu ma już ponad 100 lat. W 1912 roku Zoological...
Luton - miasto największego, jednodniowego karnawału w Europie Luton to spore miasto położone w hrabstwie Bedfordshore w...
St Fagans National History Museum – wybierz się w walijską podróż w czasie To miejsce jest jednym z wiodących europejskich muzeów na...
Welsh Hawking Centre - walijski dom miłośników jastrzębi Założycielem tego rodzinnego biznesu był John Griffiths,...
Belfast - niespokojna stolica Irlandii Północnej Belfast, po irlandzku Béal Feirste, to stolica i największe...
Giants Causeway, czyli z olbrzymiej miłości... Niesamowity krajobraz tysięcy skalnych słupów, wyrastających...
