Depresja poporodowa - leczenie, wskazówki, porady |
Utworzony: wtorek, 08 lutego 2011 13:07 (Poprawiony: sobota, 24 października 2020 13:37) |
W artykule przedstawione zostały kompleksowe informacje na temat depresji poporodowej (postnatal depression), tzn. czym się ona objawia, jakie są możliwe przyczyny i jakie są dostępne źródła pomocy w Wielkiej Brytanii (Anglii, Szkocji, Irlandii Północnej, Walii).
r e k l a m a
WprowadzenieZobacz także: Istnieje przekonanie, że macierzyństwo przynosi radość i satysfakcję, i że w związku z tym kobiecie jest stosunkowo łatwo przyzwyczaić się do pojawienia się dziecka. Jednak bez względu na to, jak bardzo upragnione może być dziecko, ogromne zmiany, jakie wniesie ono w życie matki, mogą okazać się przykre i stresujące. Wiele kobiet przechodzi przez trudny okres tuż po narodzinach dziecka. Wiele z nich czuje się wycieńczonych i skłonnych do płaczu. Ale ta chandra poporodowa, tzw. "baby blues", trwa zazwyczaj kilka dni, po których kobieta dochodzi do siebie. W niektórych przypadkach jednak, narodziny dziecka mogą mieć bardziej poważny i długotrwały efekt. Kobiety cierpią wówczas na znaczne obniżenie nastroju, drażliwość, lęki i nie jest im łatwo "wziąć się w garść". Zjawisko to określa się mianem depresji poporodowej (Postnatal depression), która może być przykrym doświadczeniem dla samej kobiety, jej partnera oraz dzieci. Czym jest depresja poporodowa?Oczekiwania wobec macierzyństwa są tak ogromne, iż zakłada się, że młoda matka poradzi sobie z narodzinami dziecka, a doświadczenie to da jej uczucie spełnienia i satysfakcji. Może to spowodować ogromne zamieszanie w życiu matki tak, że zacznie ona wątpić w to, czy da sobie radę, i czy w ogóle pragnie temu sprostać. Dlatego doświadczenie to może być bardzo stresujące.Wiele matek staje się płaczliwymi i przygnębionymi, odczuwają lęki, są spięte i rozdrażnione oraz nie wiedzą, jak temu podołać. Taki stan nie musi mieć żadnej konkretnej przyczyny, co jeszcze pogarsza sprawę, gdyż możesz czuć się winna i mieć wrażenie, że nie jesteś dobrą matką. Nawet, jeśli dziecko było planowane, a ciąża i poród przebiegły dobrze, to możesz mieć wrażenie, jakby unosiła się nad Tobą ciemna chmura. Prawdopodobnie nigdy nie przypuszczałaś, że urodzenie dziecka spowoduje pojawienie się takich odczuć. Około 10 – 20 proc. kobiet zapada na depresję poporodową. U niektórych kobiet występują bardzo łagodne objawy, natomiast u pozostałych mogą one być znacznie poważniejsze. U wielu kobiet, cierpiących na depresję poporodową, będzie ona trwać przez stosunkowo ograniczony okres czasu, trochę dłużej niż „baby blues", ale ustanie w sposób naturalny po kilku tygodniach. Zatem większość kobiet nie będzie potrzebowała dodatkowej pomocy. W przypadku niewielkiej liczby kobiet będzie potrzebna bardziej specjalistyczna pomoc, być może ze strony ich rodzin i przyjaciół, a nawet lekarza, podczas gdy część z nich będzie musiała zażywać leki antydepresyjne. Około 1 – 2 proc. kobiet może wymagać wizyty u psychiatry. Nieleczona depresja poporodowa może spowodować u jednej trzeciej kobiet nawrót choroby po roku. Depresja poporodowa może wystąpić zaraz po narodzinach dziecka lub kilka miesięcy później. Może pojawić się nagle lub rozwijać się powoli. Na depresję poporodową cierpią kobiety bez względu na wiek czy pochodzenie; zarówno kobiety będące matkami po raz pierwszy, jak i te, które mają już dzieci. Możliwe jest, że będziesz się czuła dobrze przy pierwszym dziecku, ale zapadniesz na depresję przy kolejnym. Prawdopodobieństwo zachorowania na depresję poporodową jest wyższe w przypadku kobiet, które już wcześniej na nią cierpiały. Każda kobieta może przechodzić depresję poporodową w odmienny sposób. Możesz czuć się podobnie i doświadczać czegoś, co często przeżywają inne kobiety.
Możesz również zauważyć zmiany w sposobie funkcjonowania twojego organizmu oraz w sposobie, w jaki zachowujesz się:
Czasami depresja może spowodować, że będziesz odczuwać chęć zrobienia sobie krzywdy lub mieć nieprzyjemne myśli w związku ze swoim dzieckiem. Może to obejmować nawet niepokojące i powracające obawy związane ze zdrowiem dziecka lub jego bezpieczeństwem. Takie myśli nie należą do rzadkości w przypadku depresji, a twój lekarz lub pielęgniarka środowiskowa będą w stanie Cię wesprzeć. Kobiety mogą cierpieć na zburzenia różnego stopnia spowodowane depresją poporodową. Niektóre z wielkim wysiłkiem próbują sobie radzić z normalnym życiem, które może się zdawać nudne i bezsensowne. Inne mogą się czuć przytłoczone intensywnymi odczuciami i strachem, których nie są w stanie kontrolować. W akcie desperacji mogą stwierdzić, że życie nie ma już im nic do zaoferowania i może im się zdawać, że jedynym wyjściem jest samobójstwo. To może być jak błędne koło. Z powodu braku snu stajesz się bardziej zmęczona i poirytowana. Jednocześnie masz w sobie poczucie winny z powodu tego, jak traktujesz rodzinę. Czujesz się do niczego. Takie uczucia zdają się coraz bardziej wzmagać. Ale depresja poporodowa nie trwa wiecznie. Nie zawsze będziesz się tak czuć. Możesz poczuć ogromna ulgę, kiedy zdasz sobie sprawę, że można jej jakoś zaradzić. Ważne jest również, abyś wiedziała, że nie jesteś jedyną kobietą, która cierpi na tą dolegliwość. Inne kobiety też przez nią przeszły i doszły do siebie. Zrozumieć depresję poporodowąKiedy kobieta rozpozna u siebie depresję poporodową, z pewnością będzie dręczyło ją pytanie "dlaczego ja?", będzie szukała przyczyn. Istnieje wiele różnych teorii na temat przyczyn, jak i czynników, które w połączeniu powodują depresję. Przyczyny pojawienia się depresji bywają różne w zależności od kobiety. Czasami nie ma oczywistych powodów. W niektórych momentach swojego życia możesz być bardziej podatna. Ciężkie przeżycia w przeszłości mogą również mieć swój udział w pojawieniu się depresji poporodowej.Poniżej podano prawdopodobne przyczyny:
Sporadycznie u kobiety może wystąpić poważne schorzenie, zwane psychozą okołoporodową, które wymaga natychmiastowego leczenia. Może ono prowadzić do znacznej nadpobudliwości i niekontrolowanych zachowań u kobiety. Kobieta może wówczas mieć urojenia, a nawet halucynacje i w związku z tym będzie wymagała opieki medycznej oraz wsparcia, czasami pobytu w szpitalu, gdzie będzie mogła przebywać razem z dzieckiem w trakcie leczenia. W przypadku historii rodzinnej psychozy okołoporodowej lub zaburzenia dwubiegunowego (maniakalno.depresyjnego), lub w przypadku wystąpienia jednego z danych schorzeń u kobiety, istnieje wysokie ryzyko nawrotu choroby po narodzinach kolejnego dziecka. Dlatego istotne jest, aby poinformowała ona swojego lekarza i położną o przebiegu poprzednich ciąż, ponieważ w ten sposób może zostać poddana leczeniu, które zapobiegnie ponownemu wystąpieniu choroby. Mimo, że psychoza okołoporodowa jest poważnym schorzeniem, przy odpowiednim leczeniu kobieta może w pełni wrócić do zdrowia. Co możesz zrobić?Depresja poporodowa prowadzi do wyczerpania i powoduje poczucie strachu. Możesz się czuć jak w potrzasku, bez wyjścia, przytłoczona wymaganiami ze strony nowo narodzonego dziecka, partnera, swoich pozostałych dzieci, pracy czy przyjaciół. Ale istnieją sposoby na to, aby temu podołać. Z poniższych informacji dowiesz się gdzie i jak szukać pomocy u innych osób. Istnieją również sposoby na to, aby pomóc sobie samej wydobrzeć. Oczywiście to, co może pomóc jednej osobie, nie musi być skuteczne w przypadku drugiej osoby. Poniżej znajdziesz informacje o metodach, które przez inne kobiety zostały uznane za przydatne.Jeśli ktoś oferuje Ci pomoc, skorzystaj z niej. Czasami możesz myśleć, że jesteś jedyną osobą, która się tak czuje. Możesz próbować poradzić sobie sama, ale lekarze, pielęgniarki środowiskowe i położone wiedzą, jak powszechnym schorzeniem jest depresja, jak radzić sobie z nią i chętnie Ci pomogą. Zacznij dbać o siebie. Zaszalej, pozwól sobie na coś, co sprawi Ci prawdziwą przyjemność, jak np. spotkanie z przyjaciółmi. Zrób sobie przerwę w opiece nad twoim nowo narodzonym dzieckiem i pozostałymi dziećmi. Może nie być łatwo to zorganizować, ale warto się postarać, aby złapać trochę oddechu. Może być Ci ciężko sprostać potrzebom Twojego dziecka. Niemowlaki potrzebują uwagi i widzą świat twoimi oczyma. Nawet, jeśli nie czujesz się zbyt dobrze, spróbuj wygospodarować kilka minut w momencie, kiedy Twoje dziecko nie śpi i jest pobudzone, aby nawiązać kontakt wzrokowy. Spróbuj również naśladować je, np. wydając dźwięki i robiąc śmieszne miny. Nigdy nie jest za wcześnie, aby przeglądnąć książeczkę, obrazki lub nazywać kolory. W rezultacie możesz zostać zaskoczona i rozbawiona w momencie, kiedy Twoje dziecko zareaguje. Staraj się wypoczywać tak często, jak tylko będzie to możliwe. Kiedy dziecko śpi, odłóż na bok obowiązki domowe i wyciągnij nogi, choćby na chwilę. Jeśli masz problemy z zasypianiem, spróbuj znaleźć sposób na to, aby się zrelaksować przed snem - weź kąpiel lub poczytaj książkę. Ćwiczenia mogą pomóc Ci w zrelaksowaniu się. Nie muszą one być zbyt forsowne. Spacer da Ci okazję do wyjścia z domu i możliwość przerwy w opiece na dzieckiem. Staraj się spożywać regularne posiłki, ponieważ brak jedzenia lub nadmierne spożywanie bezwartościowych przekąsek może przyczynić się do gorszego samopoczucia. Jeśli nie masz apetytu, spróbuj potraktować jedzenie jako lek, który ma Ci pomóc. Stopniowo apetyt powróci. Większość matek pragnie karmić piersią, ponieważ wiedzą, że jest to korzystne dla ich dzieci, a dla nich samych może również być bardzo satysfakcjonujące. Czasami kobiety potrzebują dodatkowej pomocy karmiąc piersią. Położne i pielęgniarki środowiskowe mają wprawę w udzielaniu wsparcia matkom, które karmią piersią. Pamiętaj, że jeśli zażywasz suplementy, mogą one przeniknąć do mleka. Dlatego też warto skonsultować się ze swoim lekarzem lub pielęgniarką środowiskową przed zażyciem suplementów takich jak antydepresant ziołowy St Johns Wort. Jak dotąd nie istnieją dowody na to, aby preparaty medycyny niekonwencjonalnej lub suplementacja hormonalna były skuteczne. Znajdź sposób, aby wyrazić swoje uczucia. Napisz na kartce papieru, co czujesz. Jeśli nie jesteś w stanie zwierzyć się partnerowi lub bliskiej przyjaciółce, spróbuj czegoś innego. Wypłacz się. Zamknij łazienkę i pokrzycz, jeśli masz właśnie na to ochotę. Jeśli jesteś ciągle spięta i odczuwasz lęk, spróbuj porozmawiać ze swoim lekarzem lub pielęgniarką środowiskową na temat technik relaksacyjnych. W lokalnej bibliotece znajdziesz na pewno jakieś książki na ten temat. Nie zmuszaj się do tego, aby koniecznie spełniać oczekiwania innych osób. Traktuj siebie dobrze. Przywiązuj wagę do pozytywnych emocji i ciesz się przyjemnymi chwilami, których teraz jest może jeszcze mało. Zobaczysz, że z upływem czasu będzie ich coraz więcej. Dojście do siebie po depresji może zająć trochę czasu, ale im szybciej zaczniesz szukać pomocy, tym szybciej powinnaś wydobrzeć. Ważne jest, aby znaleźć sposób na przebrnięcie przez ten trudny okres. Nawet, jeśli możesz zrobić dużo sama dla siebie, pomoc innych ludzi może być również bardzo cenna. Pomoc od innych osóbCzasami warto jest porozmawiać z osobą spoza Twojego najbliższego kręgu rodziny lub przyjaciół. Skorzystanie z tego typu pomocy może być dużym krokiem naprzód, ale nie powinnaś się wstydzić tego. Uzyskanie pomocy tak szybko jak tylko stwierdzisz, że masz poważny problem, może zaoszczędzić Tobie, jak również Twoim bliskim wiele niepotrzebnego cierpienia. Uzyskanie pomocy jest ważne nie tylko dla leczenia depresji, jak również dla rozwoju relacji pomiędzy Tobą, a twoim dzieckiem oraz sprzyja rozwojowi dziecka w dłuższym okresie czasu. Jest wiele rożnych źródeł dostępnej pomocy, oferujących wsparcie.Poradnictwo psychologiczne i psychoterapiaNiektórym osobom czasami trudno rozmawiać na temat własnych problemów. Jednak ważne jest, aby szukać pomocy i wsparcia. Poradnictwo psychologiczne i psychoterapia dają możliwość omówienia swoich problemów. Obydwie metody koncentrują się na obecnych doznaniach w związku z trudnościami, które mogą występować w teraźniejszości lub być osadzone w przeszłości. Metody te umożliwiają przejęcie większej kontroli nad swoim życiem i radzenie sobie w dłuższej perspektywie czasu.Poradnictwo psychologiczne często rozpoczyna się poprzez kontakt z pielęgniarką środowiskową, która może wysłuchać Cię i porozmawiać na temat twoich uczuć. Jeżeli Ty i twoja pielęgniarka środowiskowa stwierdzicie, że cierpisz na depresję, wówczas możecie przedyskutować kwestię poradnictwa psychologicznego, a następnie zostaniesz skierowana do odpowiedniego specjalisty, który udzieli Ci pomocy. Twój lekarz może również skierować Cię do psychologa. Czasami warto skorzystać z pełnej usługi poradnictwa psychologicznego lub terapii. Psychologowie i terapeuci stosują szeroki zakres metod leczenia. Porozmawiaj z nimi na temat metody najlepszej dla Ciebie. Sięgniecie po pomoc w postaci poradnictwa psychologicznego lub terapii nie musi koniecznie oznaczać szukania przyczyny pojawienia się depresji poporodowej. Być może potrzebujesz pomocy, aby poradzić sobie z ciężarem depresji i pokonać ją. Jedną z metod leczenia depresji jest terapia poznawczo - behawioralna (CBT). Pomaga ona zrozumieć, w jaki sposób myśli wpływają na ludzkie uczucia i zachowanie. Może być skuteczna w przezwyciężaniu negatywnych myśli i planowaniu działań, mających na celu bycie bardziej aktywnym. Możesz uważać, że ważne jest, abyś spotkała się z psychologiem lub terapeutą na osobności. Jeśli masz partnera, być może będziesz chciała, aby i on zaangażował się, przynajmniej w pewnym stopniu, i abyście razem mogli przejść przez wszystko. Ważne jest jednak, abyś sama stwierdziła, czego potrzebujesz i co może być najbardziej przydatne. Dlatego istotne jest jednak, abyś wróciła do swojego lekarza, jeśli poradnictwo psychologiczne lub psychoterapia nie zadziałają. Leczenie depresji poporodowejWiele kobiet denerwuje się na samą myśl o zwróceniu się do swojego lekarza w celu rozmowy na temat dręczącej ich depresji. Ale wyrozumiały lekarz może okazać się źródłem wielkiego wsparcia i pocieszenia. Twój lekarz może zadecydować, że sam będzie Cię leczył lub też skieruje Cię do psychiatry w celu uzyskania specjalistycznej pomocy.Większość kobiet nie potrzebuje leków antydepresyjnych, ale mogą one zostać Tobie zapisane. Leki antydepresyjne nie uzależniają. Są one skuteczne w wielu przypadkach, lecz nie we wszystkich. W przypadku wielu osób połączenie leków antydepresyjnych z terapią/poradnictwem psychologicznym może okazać się bardzo skuteczne. W przypadku większości leków antydepresyjnych należy je zażywać od dwóch do czterech tygodni, aby zadziałały. Ważne jest więc, abyś nie odstawiła ich za wcześnie, jeśli od razu nie poczujesz się lepiej. Leki antydepresyjne powinny być zażywane przez co najmniej sześć miesięcy od momentu ustania objawów choroby, ponieważ redukuje to znacznie ryzyko nawrotu depresji. Ważne jest, aby następnie wybrać się do swojego lekarza w celu potwierdzenia, czy wymagane jest dalsze leczenie. Niektórym osobom może zostać zalecona kontynuacja leczenia przez okres dłuższy niż sześć miesięcy. Leki antydepresyjne powinny być zażywane zgodnie z zaleceniami lekarza. U niektórych pacjentów mogą wystąpić łagodne objawy choroby w momencie, kiedy przerwą zażywanie leków, zapomną o ich zażyciu lub zmniejszą zażywaną dawkę. Objawy te obejmują: zawroty głowy, nudności, uczucie niepokoju oraz bóle głowy. Leki antydepresyjne nie są jednak utożsamiane ze złą tolerancją oraz zaburzeniami łaknienia. Twój lekarz może zalecić Ci ich zażywanie przez kilka miesięcy do momentu, kiedy poczujesz się lepiej, aby powstrzymać nawrót depresji. Jeśli karmisz piersią, lekarz będzie w stanie zapisać Ci lek, który nie będzie miał negatywnego wpływu na dziecko. Stosowanie wszystkich leków ma skutki uboczne i ważne jest, abyś poprosiła lekarza, by wytłumaczył Ci, na czym polega zaproponowane leczenie. Masz prawo do uzyskania informacji na temat prawdopodobnych pozytywnych, jak i negatywnych skutków działania każdego leku, który zostanie Ci przepisany. Możesz dowiedzieć się więcej na temat leków antydepresyjnych z ulotki, jaką otrzymasz od farmaceuty. Możesz również porozmawiać za swoim lekarzem na temat innych metod leczenia, takich jak: poradnictwo psychologiczne lub grupy wsparcia. Rola partnerów, rodziny i przyjaciółJako partner, członek rodziny lub przyjaciel możesz pomóc będąc cierpliwym i wyrozumiałym. Możesz wykazać swoje zainteresowanie poprzez współczujące wysłuchiwanie i spędzanie czasu z kobietą cierpiącą na depresję poporodową. Spróbuj namówić ją, aby porozmawiała o swoich uczuciach, zamiast dusić w sobie wszystko. Często zdarza się, że kobiety, znajdujące się w takiej sytuacji, są rozdrażnione, co wynika całkowicie z depresji. Dlatego też jest szczególnie ważne, aby w tym czasie, pokazać jej, jak bardzo Ci na niej zależy oraz, że akceptujesz ją, mimo że nie rozumiesz, co czuje.Mówienie jej, żeby wzięła się w garść albo, że nie ma powodu do bycia przygnębioną raczej nie pomoże. Pochwała i prawdziwe wsparcie będą najprawdopodobniej bardziej skuteczne. W praktyce możesz jej pomóc, dając jej trochę czasu tylko dla samej siebie i odciążając ją przy opiece nad noworodkiem czy resztą dzieci. Być może jest jej ciężko dać sobie radę z codziennymi obowiązkami. Spróbuj się nie irytować i nie wściekać. Zrób wszystko, żeby pomóc. Kiedy Twoja partnerka dojdzie do siebie, pozwól jej odzyskać kontrolę nad własnym życiem. Jeśli przejmiesz inicjatywę całkowicie, ona będzie się czuła jeszcze bardziej bezużyteczna i przygnębiona. Kobieta, która cierpi na depresję poporodową często widzi wszystko w negatywnym świetle i czuje się przygnieciona ciężarem swoich problemów. Możesz pomóc jej w przezwyciężeniu tego negatywnego sposobu myślenia wskazując na sytuacje albo zadania, z którymi radzi sobie świetnie. Może będziesz musiał zachęcić ją do skorzystania z pomocy specjalistycznej. Twoje wsparcie może ją skłonić do podjęcia tego kroku. Dotrzymaj jej towarzystwa w czasie drogi na spotkanie grupy wsparcia lub na wizytę u psychologa, nawet, jeśli nie będziesz brał w tym udziału. Przede wszystkim staraj się być cierpliwy. Jej dojście do siebie oraz odbudowanie waszego związku zajmie trochę czasu. Czytaj także: POLEMI.co.uk Źródło: NHS Health Scotland © Wszystkie prawa zastrzeżone. Całość jak i żadna część utworów na POLEMI.co.uk, nie może być rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i sposób bez zgody Redakcji POLEMI. Informacje zawarte na stronie mają jedynie charakter ogólny i poglądowy. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji należy skontaktować się ze specjalistą w danej dziedzinie.
Dołącz do POLEMI na facebooku i BĄDŹ NA BIEŻĄCO! |
Paczki do Polski - AngliaPolska.pl ✔️ Paczki z Anglii, Szkocji, Walii do Polski £23.99 za 24.5kg -... |